Karta kredytowa, jak i kiedy powstała
Jeszcze na początku XX wieku, jedyną metodą opłacenia zakupów i usług była płatność gotówką. Aktualnie większość z nas nie wyobraża sobie życia bez karty kredytowej. Konieczność udania się do banku za każdym razem, kiedy chcesz wyjść na zakupy, czy podróż za granicę z gotówką schowaną w skarpetkach to już przeszłość, a przynajmniej dla zdecydowanej większości z nas. Jak do tego doszło? Skąd wziął się pomysł na karty kredytowe i dlaczego ludzie zaczęli ich używać?
Na początku odpowiedzmy na pytanie, czym właściwie jest karta kredytowa. Otóż karta kredytowa to karta płatnicza, na którą nakładany jest limit kredytowy, z którego użytkownik może korzystać. Warunki spłaty zadłużenia (wykorzystanej kwoty limitu), oprocentowanie, minimalna kwota spłaty itd. uzależnione są od rodzaju umowy zawartej między bankiem, bądź inną instytucją wydającą karty kredytowe, a właścicielem karty.
W przypadku karty AXI oprocentowanie wynosi tylko 0,75% (jeśli chcesz spłacić wyłącznie kwotę minimalną między 1 a 5 dniem miesiąca plus prowizja administracyjna 5,25%), minimalna miesięczna kwota spłaty zadłużenia wynosi 15% limitu kredytowego i nie może być większa od całkowitej sumy zobowiązań na karcie należnych pierwszego dnia miesiąca, w którym spłacana jest minimalna rata. Przykładowo, posiadając limit 700zł i wykorzystując 200zł, to do 5 dnia kolejnego miesiąca (najpóźniej) należy zwrócić kwotę 105 zł. Każda instytucja wydająca karty kredytowe działa na innych zasadach, a dodatkowo warunki umowy będą dla różnych osób całkiem inne. Dlatego ważne jest, aby przy wyborze karty kredytowej, sprawdzić jaka opcja będzie najlepsza i najkorzystniejsza dla nas i w naszej sytuacji.
Jak powstała pierwsza karta kredytowa
Na początku XX wieku w wielu sklepach można już było korzystać ze specjalnych kart, pozwalających na zakupy na „kredyt”, ale wyłącznie w jednym, konkretnym sklepie. Pierwsza prawdziwa karta kredytowa powstała w 1950 roku.
W 1949 roku Frank X McNamara (szef Hamilton Corporation) wybrał się na kolację ze swoimi przyjaciółmi do popularnej w Nowym Yorku restauracji - Major’s Cabin Grill. Udali się tam w celu przedyskutowania zaistniałego w firmie problemu. Otóż jeden z klientów, który pożyczył pieniądze w Hamilton Corporation, nie był w stanie spłacić swojego zadłużenia. Znalazł się w tej sytuacji, ponieważ pożyczył kilku znajomym swoje „sklepowe karty kredytowe” do wykorzystania w danych marketach lub na stacjach benzynowych. Niestety większość znajomych nie była w stanie zwrócić pieniędzy na czas, więc wspomniany klient sam musiał udać się po pożyczkę, aby zapłacić za produkty nabyte przez swoich znajomych.
Po kolacji Frank McNamara zorientował się, że zapomniał zabrać ze sobą portfela i nie miał jak zapłacić rachunku. Musiał więc poprosić swoją żonę, aby przywiozła portfel do restauracji, w której znajdował się z przyjaciółmi. Sytuacja była dla niego tak upokarzająca, że obiecał sobie, iż nigdy już nie pozwoli, aby mu się ponownie przydarzyła.
Połączył więc dwie zaistniałe sytuacje: pożyczanie „sklepowych kart kredytowych” oraz nieposiadanie przy sobie gotówki. W ten sposób powstała idea karty kredytowej, która miała zostać użyta w dowolnym miejscu do opłacenia dowolnego rachunku.
Diners Club
W 1950 roku McNamara, Bloomingdale i Sneider założyli firmę Diners Club. Firma ta miała być pośrednikiem między użytkownikami kart kredytowych, a sklepami lub innymi miejscami, w których użytkownicy dokonują płatności przy użyciu kart.
Diners Club pobierał opłatę w wysokości 3$ rocznie od każdego użytkownika karty oraz 7% od każdej transakcji wykonanej kartą kredytową od sklepów, które nawiązały z firmą współpracę. Posiadacz karty pod koniec miesiąca otrzymywał pocztą zestawienie dokonanych transakcji z prośbą o uregulowanie zadłużenia.
Pierwsze wydane karty, wykonane były z papieru i posiadały nadrukowaną listę miejsc, w których można było z nich korzystać.
Na początku 1950 roku mniej niż 200 osób było właścicielami kart kredytowych i byli to znajomi właścicieli firmy Diners Club. Dodatkowo początkowo tylko 14 restauracji w Nowym Yorku nawiązało współpracę z McNamarą i jego partnerami. Początki nie były łatwe, ponieważ wiele miejsc nie chciało robić konkurencji swoim własnym sklepowym kartom kredytowym. Klienci z kolei narzekali na niewielką ilość miejsc, w których można korzystać z karty. Stworzyło się pewnego rodzaju zamknięte koło.
Jednak już pod koniec 1950 roku aż 20 000 osób korzystało z karty kredytowej Diners Club.
W 1958 roku powstała pierwsza duża konkurencja dla McNamary, American Express oraz Bank Americard (obecnie VISA) zaczęły produkować własne karty kredytowe. W kolejnych latach idea kart kredytowych stawała się coraz bardziej popularna i zaczęto wprowadzać je w innych krajach. Jedna z najpopularniejszych obecnie kart kredytowych - MasterCard, powstała w 1966 roku.
W 1968 roku karta MasterCard stała się dostępna na innych kontynentach, takich jak Europa. Dodatkowo w 1975 roku powstał pierwszy bankomat, umożliwiający wypłaty gotówki.
Karty kredytowe w Polsce
Karty kredytowe Diners Club zaczęły być akceptowane w Polsce pod koniec lat 60-tych. Można było nimi płacić w 500 punktach w kraju. Korzystali z nich jednak wyłącznie cudzoziemcy, znajdujący się wtedy w Polsce, a nie sami Polacy. Jednostką, która była odpowiedzialna za rozliczanie transakcji wykonywanych kartami Diners Club w Polsce, było Polskie Biuro Podróży Orbis. Natomiast pierwszą kartą kredytową wydaną w Polsce i przeznaczoną do użytku Polaków była karta Banku Inicjatyw Gospodarczych SA, wydana w 1991 roku.
Dlaczego karty kredytowe stały się tak popularne
Karty kredytowe to bardzo praktyczne rozwiązanie, które pozwala nam na płacenie za produkty i usługi na całym świecie. Jest nie tylko znacznie wygodniejsze niż noszenie przy sobie papierowych banknotów, ale przede wszystkim bezpieczniejsze, zwłaszcza wybierając się w podróż. Oczywiście zawsze istnieje ryzyko, że ktoś może nam kartę ukraść lub że sami ją zgubimy, ale w takiej sytuacji możemy w prosty sposób zablokować wszystkie funkcje karty i wtedy mamy pewność, że nikt z niej nie skorzysta. My natomiast otrzymamy nową kartę, zwykle już w ciągu kilku dni po zgłoszeniu.
McNamara, wpadając na pomysł stworzenia karty kredytowej, skupiał się na dwóch kwestiach:
- wygoda; nie trzeba stale nosić przy sobie gotówki, a wszystkie nasze oszczędności znajdują się w jednym miejscu;
- kwestia nagłych wydatków; kiedykolwiek potrzebujesz, możesz skorzystać z karty. W ten sposób nigdy nie znajdziesz się w sytuacji bez pieniędzy.
W Polsce mamy aż 6 milionów użytkowników kart kredytowych, a z każdym miesiącem liczba ta rośnie o kilkaset tysięcy. W przyszłości najprawdopodobniej papierowe banknoty przestaną istnieć i wszystkie płatności będą wykonywane drogą elektroniczną, tj. przy użyciu kart kredytowych. Jest to bez dwóch zdań nieodłączny element rozwoju naszego społeczeństwa - wygodna i bezpieczna metoda płatności. Jeśli nie jesteś jeszcze użytkownikiem karty kredytowej, aby dowiedzieć się, jak aplikować o jej otrzymanie i dołącz do grona klientów AXI.